بسیاری از شب نشینی ها و مهمانی های شبانه ایرانیان با سنت های ملی و آیین های مذهبی پیونده خورده بود و رنگ خاصی به مجالس و مهمانی ها بخشیده بود.
کاک محمد که 50 سال است با قصه گویی، تنور دورهمی های روستایی را در شبهای سرد و بلند سال گرم می کند می گوید: از 16 سالگی بخاطر علاقه ای که به قصه های فولکلور داشتم از روستایی به روستای دیگر می رفتم و این قصه ها را در ذهنم ثبت و ضبط می کردم.
صدیق، یکی از روستاییان می گوید: قصه های زیادی از کاک محمد یاد گرفته ام و می خواهم این قصه ها را برای مردم یادآوری کنم تا این قصه ها از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و راوی میراث گذشتگان باشد.
یک مدرس قصه گویی و نمایشنامه نویسی در مهاباد می گوید: قصه و قصه گویی هنری با قدمت دیرینه است که نه چیزی توانسته جایش را بگیرد و نه به دست فراموشی سپرده شده است.
پاکزاد افزود: قصه گویی هنری است که با ابزار پایه و بنیادین قصه می‌تواند در تربیت و فرهنگ سازی نقش آفرینی کند و هنری کهن محسوب می‌شود که عمر شکل‌گیری آن به زمان شکل گیری داستانها و افسانه‌ها برمی‌گردد.
زهرا پاک روش از کارشناسان ادبی می گوید: بخش بزرگی از میراث فرهنگی و ادبی ایران که به ما رسیده، داستانها و افسانه‌هایی است که نخستین بار از زبان همین نقالان درگذشته های دور شنیده شده است.
وی افزود: فرهنگ قصه گویی قدمتی کهن در تاریخ ایران دارد و این فرهنگ نسل به نسل از گذشتگان به ما رسیده و با وجود فن آوری های نوین توانسته جایگاه خود را حفظ کند.
پاک روش میگوید: از نظر زبان شناسی، موضوع و رویدادهایی را که در این قصه های فولکلوریک روی داده، می توان در این قصه ها پیدا کرد و دوباره آنها را خواند ،اما زمانه تغییر کرده و قصه ها هم با آمدن فضای مجازی تا حدودی رنگ باخته اند.
سلیمان کاک رسولی از مشاوران خانواده در مهاباد میگوید: قصه ها، بهترین راه برای گفت وگو با کودکان در مورد سوء رفتارهای شان است و رفتارهای کودک ترسو و خجالتی، کودک پرخاشگر و قلدر و... را می توانید با قصه ها درمان کنید.
وی افزد: قصه ها حکم شربت شیرینی را دارند که با آن می توان تلخی دارو را به راحتی تحمل پذیر کرد.
محمد حسن فرخی جامعه شناس می گوید: علاوه بر این تغییرات فرهنگی که در جامعه بوجود آمده، تغییرات اقتصادی هم این دگرگونی را موجب شده است.
این جامعه شناس افزود: قصه گویی و قصه نویسی یکی از بخش های بسیار مهم و تأثیر گذار و رایج هنری است و نقش تربیتی آن در ریشه سازی انسانها و جوامع بشری و سوق دادن آنها به سوی اهداف و مقاصد متعالی تأثیر گذار و سودمند است.
روانشناس مهابادی هم بر این باور است:تحقیقات روان شناسان کودک نشان می دهد قصه گویی، بلند قصه گفتن هنگام خواب و نظم و ترتیب داشتن قصه گویی در دوران ٢ تا ٧ سالگی همه از عوامل موثر و زمینه ساز زنده کردن فرهنگ مطالعه در کودکان است.
دکتر مصطفوی تاکید کرد: استمرار قصه گویی در این دوران در آینده از این کودکان خوانندگانی خوب و ماهر می سازد.
عبده رییس اداره میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری مهاباد هم گفت: درتلاشیم با کمک دستگاههای فرهنگی مثل آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی و کانونهای پرورش فکری کودکان و نوجوانان، این موضوع و میراث فرهنگی را ماندگار نگه داریم.
مسوول کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مهاباد هم گفت: اعضای کا نون پرورش فکری کودکان و نوجوان مهاباد همه ساله د رمسابقات استانی و کشوری در این زمینه فعالیت های خوبی داشته اند.
افسانه بازیاربا بیان اینکه اعضای این کانون در مهاباد امسال در بیست و دومین جشنواره بین المللی قصه گویی در آذربایجان‌غربی خوش درخشیدند اضافه کرد: در بخش دختران و پسران نارین فرجی، فرزاد جوانمردی و دیلان قهرمان پور هر سه از مهاباد به عنوان برگزیده معرفی شدند و جواز حضور مستقیم در مرحله کشوری را کسب کردند.
وی در ادامه گفت: شیدا نصرتی و شادی پاکزاد از مهاباد هم برگزیدگان بخش زنان بودند و راهی مرحله منطقه‌ای شدند.
قصه گویی از کهن ترین ادبیات است و آنچه آن را به هنر تبدیل می کند، تخیل خلاق جاری در آن است که در قالب خلاقیت کلامی جلوه گر می شود.
در دنیای پرمخاطره فناوری امروز، سنت دیرینه و ارزشمند مردمان ایران زمین را نباید نادیده گرفت و از کنارش به راحتی گذشت.
قصه و قصه گویی نه تنها نباید فراموش شود، بلکه باید به جان گرفتن دوباره آن نیز کمک کرد.
نقل آداب و رسوم گذشتگان هرچند کمرنگ شده اما همچنان نقل محافل و مجالسی است که مهمترین برکتش صفا و صمیمیت و دورهمی های بی ریاست.